Lazarus Altgenug urodził się 12.08.1869 w Norden, syn Levy Altgenug i Berthy Wolf - urodzonej w Norden ul. Hindenburgstr.74. Podobnie jak jego ojciec Lazaraus nauczył się rzeznictwa. Od 19.05.1921 mieszkał z siostrą Lina i swoim bratem Wolffem na ul. Sielstraße nr. 23 (obecnie nr. 5).
Widok na stare miasto w Norden. W górnej części zdjecia widoczna jest
Przebudowa między Uffen-/Heringstraße i fosą. Dom na ul Sielstraße 23
oznaczony jest strzałką - rok 1970. Zdjęcie: Medienzentrum Norden
Norden ul. Sielstraße nr. 23 (obecnie nr 5), widoczne z ulicy Am alten Siel - Wyzszy ośrodek opieki społecznej (dawniej Sielschule) - w tle budynki na Neuen Heimat, powstale w latach70-tych.
Rodzenstwo Łazarza Altgenug:
1 Wolff, ur . 08.11.1854 w Norden, zm. 18.03.1940 w Nordenj, zawód - rzeznik
2 Mojżesz, ur.3.02.1857 w Norden, zm. 7.06.1938 w Norden, zawód - rzeznik
3 David, ur. 6.6.1858 w Norden, zm . 27/03/1934 w Hage, zawód - rzeznik
4 Joseph, ur.17.04.1861 w Norden, zmarł -? sprzedawca bydła
5 Carl, ur. 02.4.1863 w Norden, zmarl ł?
6 Lina, ur. 15/04/1865 w Norden, zamordowany w 1942 roku w Chełmnie
7 Jacob, ur. 03.08.1867, zm. 07.04.1924, zawód - rzeznik (1)
Joseph Arnon, wnuk Józefa Altgenug,pisze raport na temat rodziny z ul.Sielstraße 23, oraz o jego stryjecznym wojku Łazarzu: "Leonhard Altgenug, syn Jakuba Altgenug z ul. Sielstraße 14, kupił oczyszczone jelita w rzeźni, solone w beczkach pzykryte pokrywa i kamieniami - jak wcześniej na północy w produkcji kiszonej kapusty i chleba. Flaki te sprzedawal Leonhard Altgenug do Wschodniofryzyjskich rzeznikow . Wujek Altgenug Wolff był również nabywca mięsa. Miał sklep mięsny w Hindenburg na ul. Westerstr., gdzie się urodziłem. Były tam także dostarczane paczki od wujka Lala (Lazarus Altgenug) zostały przygotowane zgodnie z zamówieniem klientów. U mojego dziadka na ul. Sielstraße23 towary zostawaly sprzedawane w dwóch czesciach:swierze mięso koszerne (cielęcina, wołowina, owce) ,oraz świeże i wędzone kiełbasy, Teewurst, salceson, wszystko bez wieprzowiny. Jacob z ul. Sielstraße 14 specjalizował się wedzeniem zywnosci. Oprócz produktów mięsnychwedzil rowniez ryby. W drugiej przestrzeni ładunkowej, oddzielonej od wcześniej wymienionych są również sprzedawane produkty mięsne, które nie były koszerne, na przykład udzcie bydła, a nawet kiełbasy z jezykow i krwi. Klientami byli Żydzi i nie-Żydzi, dla ktorych jakość byla wazna, ale nie koniecznie mosialy byc to produkty koszerne. Żydowski rzeźnik Hess miał tylko koszerne produkty, Cossen z Sielstraße sprzedawal i przetwarzal wieprzowine. (2)
List dzielnicy Norder do prezydenta okręgowego w Aurich katalogu ostatnie jedenaście Żydzi na północy. Staatstarchiv Aurich (STAA Rep. 16/1, 4412)
W dniu 16 Kwiecień 1940prezydium z Norden informuje prezydenta okręgowego w Aurich o mieszkajacych w Norden jedenastu Żydów. (3) Ponadto obok Łazarza, Józefa i Liny Altgenug mieszkał w tym czasie w ich domu przy Sielstraße 23 troje Norderneyer:Engeline Rosenstamm, Karl i Julie Mueller, Jette i Samuel Heymann oraz Amalie Cleef. (4) Powyżej wymienieni nie przeżyli Holokaustu .Z deportacja do Łodzi w Polsce, przebywali wszyscy Żydzi z Fryzji wschodniej na"terytorium wroga i udekumontowali swa wrogość do państwa i narodu" W ten sposób utraciły obywatelstwo niemieckie i" mosieli zamieszkac za granicą". (5) Calosc majatku wszystkich osób wymienionych zostaly zajęte przez trzecia Rzeszy.
7.10.1941 przed "ewakuacja" Liny i Lazarusa Altgenug 13.10/1941 do Emden, mosieli swój dom (w tym 311m ² gruntu), który mial wartośc dawnych 6300 marek niemieckich,za 6000 marek niemieckich sprzedac nieznajomym rzemieślnikom. (6)
Rog Sielstraße na Alten Siel .Drugi dom jest byłym domem Lina i Lazarus
Altgenug, Sielstraße 23. Narożny dom został już rozebrany.
Zdjęcie: Medienzentrum Norden
13/10/1941 Karta rejestracyjna Urzędu Zameldunku w Norden (Archiwum Państwowe Aurich, Dep.60) "okres karencji" zostala oddana do Emden na Webergildestrasse 43.
Lazarus Altgenug, Karta rejestracyjna z Urzędu zameldunku w Norden
(Archiwum Państwowe Aurich, Dep.60)
Pocztówka z dnia 04.1.1942 ktora uczniowie odkryli w Państwowym Archiwum Łodzi, pisana do swego brata Józefa Altgenug, Izraelicki dom starcow na Ellnerstr.16 w Hanowerze z nadawcą, Lazarus Altgenug, Lodz, dom starcow ul. Gniezna 26.
Treść pocztówki czytamy:
"Drogi Józefie, dlaczego nie piszesz? Mam nadzieję, że dobrze sie masz! Przez nich <? > Najlepiejsze. Muszę zostać w łóżku przez kilka dni, mam niestety opuchnięte nogi i zapalenie oskrzeli. Miejmy nadzieję, że wkrótce bedzie mi lepiej. Zrob to z twoim listem , co zawsze robiles w Norden. Gorace pozdrowienia. Twój Lazarus ".
Archiwum Państwowe Aurich, Rep. 127, Nr 1546
Archiwum Państwowe Aurich, Rep. 127, Nr. 1546
Moses Pels, 17. März 1939, Emden (Archiwum Państwowe Aurich,
Dep. 60, Żydowscy legitymacje 1939)
Archiwum Państwowe Aurich, Rep. 127, Nr. 1546
Zródeł pisanych:
(1) Gödeken, Lina: Rund um die Synagoge in Norden, Aurich 2000, S.324 ff.
(2) ebd., S.30/31
(3) Staatsarchiv Aurich, Rep. 16/1,4412, Bl. 93
(4) Gödeken, Lina: S.325
(5) Reichsgesetzblatt I, 1941, S.722 ff.
(6) Gödeken, Lina: S. 530
Newsbox News01
Publikacja projektu - 9,00€
Punkty sprzedaży:
Archiwum Miejskie Emden
Muzeum Narodowe Emden
Szkoła zawodowa Emden II
Kraj odkrycia
Podróży do Fryzji
Wschodniej żydowskiej
Powered by CMSimple| Template: ge-webdesign.de| html| css| Login